Vergoeding psychiatrische ziekenhuisopname 2025

Wanneer wordt iemand opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis?

Een opname in een psychiatrisch ziekenhuis kan vrijwillig of gedwongen zijn. In een psychiatrisch ziekenhuis worden patiënten behandeld met een psychische stoornis. Enkele voorbeelden van een psychische stoornis:
  • stemmingsstoornis
  • borderline persoonlijkheidsstoornis
  • schizofrenie
  • angststoornis
  • persoonlijkheidsstoornis
In een psychiatrisch ziekenhuis wordt dag en nacht psychiatrische verzorging aangeboden, het is een erkende instelling. De instelling is erkend in het kader van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Er worden mensen opgenomen in het ziekenhuis, maar er worden ook dagbehandelingen uitgevoerd. Het doel is dat de patiënt weer kan functioneren in de samenleving. Indien dit niet haalbaar is, kunnen patiënten doorstromen naar begeleid wonen. Als laatste mogelijkheid is opname in een psychiatrisch verzorgingstehuis een oplossing.

Vrijwillige of gedwongen opname

Een vrijwillige opname: Je gaat akkoord met de opname uit vrije wil. Bij deze opname mogen er alleen behandelingen worden uitgevoerd als je toestemming hebt gegeven. Je kunt het ziekenhuis altijd verlaten. Een vrijwillige opname die wordt omgezet in een gedwongen opname: Een arts kan je alleen tot een behandeling dwingen wanneer er sprake is van een noodsituatie. Dit komt voor als je door je psychische stoornis een gevaar voor jezelf of voor de mensen in je omgeving bent. Indien dit gebeurt, is het geen vrijwillige situatie meer. De behandelend arts zal eerst een inbewaringstelling (IBS) moeten aanvragen, alvorens tot gedwongen behandeling over te gaan. Een inbewaringstelling wordt afgegeven door de burgemeester. Door de rechter wordt binnen drie dagen bekeken of er een gegronde reden is voor deze actie. De rechter bekijkt of de IBS direct voor een bepaalde tijd moet ingaan, of dat er eerst nader onderzoek moet worden gedaan. De beslissing hangt af van de gevoerde gesprekken met de patiënt en de arts. Een gedwongen opname: Dwangopname is alleen mogelijk als de patiënt een gevaar is voor zijn omgeving of voor zichzelf. Hiervoor is een wet opgesteld: de Wet BOPZ  (de wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen). Deze wet is voor mensen met een psychische stoornis, verstandelijke beperking en dementie.

Behandelplan

Elke patiënt heeft het recht om informatie te ontvangen over de behandeling. De behandelend arts stelt een behandelplan op. Dit plan wordt met je besproken, alvorens de behandeling begint. Tijdens dit gesprek wordt ook het resultaat wat wordt verwacht besproken. Je wordt in staat gesteld om je mening te geven. De arts wil met je overleggen welke behandeling moet worden ingezet. Het behandelplan wordt schriftelijk opgesteld en wordt door de arts en jou ondertekend. Je kunt ook aangeven dat je het eens bent met het behandelplan, maar dat je verder geen informatie wil ontvangen. Als je het behandelplan hebt getekend, kan de behandeling beginnen. Een patiënt moet zich aan het behandelplan houden. Indien de patiënt zich niet aan het behandelplan houdt en de arts ziet dat dit gevaar op kan leveren voor de patiënt of zijn omgeving  kan de vrijwillige opname veranderd worden in een gedwongen opname. Je kan op elk moment je toestemming voor het ondertekende behandelplan intrekken. Ook bij een gedwongen opname heb je recht op informatie. Indien je er psychisch toe in staat bent, mag je meepraten over de behandeling. Is dit niet het geval, dan wordt er overlegd met familieleden. Een patiënt die gedwongen wordt opgenomen heeft het recht om een klacht in te dienen bij het bestuur van het ziekenhuis omtrent beslissingen die te maken hebben met de opname. Is de patiënt zelf niet in staat om een klacht in te dienen dan mag een ander ook een klacht indienen. De volgende personen mogen een klacht indienen namens de patiënt:
  • een echtgenoot/echtgenote
  • de ouder
  • kind van de patiënt
  • broer of zus
Bij een gedwongen opname kan het voorkomen dat de behandeling in bepaalde gevallen plaatsvindt onder dwang.

Wordt een psychiatrische ziekenhuisopname vergoed?

Er wordt door de zorgverzekeraar een vergoeding gegeven vanuit het basispakket van je zorgverzekering. Het bedrag van het eigen risico dien je wel te betalen. In je polisvoorwaarden staat wat je zorgverzekeraar vergoed en onder welke voorwaarden je voor vergoeding in aanmerking komt. Indien je zorgverzekeraar geen overeenkomst heeft gesloten met het ziekenhuis waarin je wordt opgenomen, zijn de kosten meestal hoger. Bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis moet je zijn doorverwezen door een arts, bijvoorbeeld je huisarts.